Yeni Başlayanlar İçin Temel PHP Rehberi. Temel bilgileri öğrenmek için rehberimize göz atın.
PHP, Hypertext Preprocessor kısaltmasıyla bilinen bir betik ve programlama dilidir ve web geliştirme alanında önemli bir konuma sahiptir. Bu yazıda, PHP’nin ne olduğunu, nasıl kullanıldığını ve temel özelliklerini ele alacağız.
PHP, özellikle web geliştirme için tasarlanmış bir sunucu taraflı programlama dilidir. Bu dili kullanarak dinamik web sayfaları oluşturabilirsiniz. Ayrıca, veritabanlarını yönetebilir, e-posta uygulamalarını entegre edebilir ve form verilerini düzenleyebilirsiniz. PHP’nin geniş uyumluluğu sayesinde çeşitli içerik yönetim sistemleri ve işletim sistemleri ile sorunsuz bir şekilde çalışabilir.
PHP’nin tercih edilme nedenlerinden biri, hızlı ve etkili bir şekilde dinamik web sayfaları oluşturmanıza olanak tanımasıdır. Ayrıca, diğer programlama dillerine göre daha kolay öğrenilebilir bir yapısı vardır. PHP kod editörü, veritabanlı bir dilde çalıştığı için derleme işlemi gerektirmez, bu da geliştirme sürecini hızlandırır. Sunucu taraflı çalışması sayesinde dosya işlemleri gibi işlevleri kolaylıkla gerçekleştirebilirsiniz.
Eğer daha önce PHP ile deneyiminiz yoksa endişelenmeyin. İşte yeni başlayanlar için bazı temel noktalar:
PHP kodları genellikle “<?php” ve “?>” etiketleri arasında yer alır. Değişkenler “$” işareti ile başlar, ve sonrasında değişken adı gelir. Örneğin: $isim = "Ahmet";
PHP’de farklı veri türleri kullanabilirsiniz, örneğin metin için “string”, sayılar için “integer” veya “float” gibi. Değişken türünü belirtmek için herhangi bir tanımlama yapmanıza gerek yoktur, PHP otomatik olarak algılar.
Koşullu ifadeler, belirli koşullar sağlandığında belirli işlemleri gerçekleştirmenizi sağlar. “if”, “else” ve “elseif” ifadeleri kullanarak koşulları belirtebilirsiniz.
Döngüler, belirli bir kod bloğunu tekrar tekrar yürütmek için kullanılır. “for”, “while” ve “foreach” gibi döngü yapıları PHP’de mevcuttur.
Fonksiyonlar, belirli bir görevi yerine getiren kod bloklarıdır. Kendi fonksiyonlarınızı oluşturabilir veya PHP’nin sunduğu hazır fonksiyonları kullanabilirsiniz.
Bu yazıda, PHP’nin temel özelliklerine ve yeni başlayanlar için önemli noktalara değindik. PHP’nin kolay öğrenilebilir yapısı ve geniş kullanım alanı, web geliştirme sürecine katkı sağlamaktadır.
PHP (Hypertext Preprocessor), Danimarkalı yazılımcı Rasmus Lerdorf tarafından 1995 yılında geliştirilen bir betik ve programlama dilidir. Başlangıçta “Personal Home Page” (Kişisel Ana Sayfa) olarak tasarlanan PHP, zamanla geliştirilerek farklı işlevler kazandı ve web dünyasının vazgeçilmezlerinden biri haline geldi.
PHP’nin temel amacı, başlangıçta kişisel web sitelerine gelen ziyaretçi sayılarını tespit etmekti. Ancak, zaman içinde PHP’nin kod yapısı gelişti ve daha geniş işlevler kazandı. Bu gelişmeler sayesinde PHP, web geliştirme alanında oldukça geniş bir kullanım alanına sahip bir programlama diline dönüştü.
Günümüzde PHP, geniş bir topluluk tarafından sürdürülen bir kodlama dilidir. PHP’nin kullanımı o kadar yaygın hale gelmiştir ki birçok web sitesinin alt yapısında PHP kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra, web tasarımı, program geliştirme ve oyun tasarımı gibi farklı alanlarda da PHP kodlaması sıkça kullanılmaktadır.
PHP’nin en büyük özelliklerinden biri, dinamik web sayfalarının oluşturulmasına olanak tanımasıdır. Web sayfaları genel olarak statik ve dinamik olarak iki kategoriye ayrılır. Statik sayfalar, sabit içerikle oluşturulurken, dinamik sayfalar server (sunucu) tarafından yönetilen ve isteğe bağlı olarak içerik üretebilen sayfalardır. PHP, dinamik web sayfalarının oluşturulmasını kolaylaştıran ücretsiz bir betik dilidir.
PHP ile uzmanlaşmak için sadece PHP dilini değil, aynı zamanda HTML, CSS ve JavaScript gibi diğer web teknolojilerini de iyi bilmek gerekmektedir. Bu sayede PHP’nin potansiyelini tam anlamıyla kullanabilir ve çeşitli projelerde etkili bir şekilde kod yazabilirsiniz.
Sonuç olarak, PHP özellikle web geliştirme alanında geniş kullanımı ve dinamik web sayfalarının oluşturulmasındaki etkinliğiyle öne çıkan bir programlama dilidir. Danimarkalı yazılımcı Rasmus Lerdorf’un başlattığı bu proje, günümüzde büyük bir topluluk tarafından sürdürülmekte ve web dünyasının temel taşlarından biri haline gelmiştir.
PHP, günümüzün en önemli programlama dillerinden biri olarak öne çıkar ve özellikle dinamik web sayfaları ve uygulamalarında yaygın bir şekilde kullanılır. İşte PHP’nin temel özellikleri:
PHP, web tabanlı, açık kaynak kodlu ve son derece esnek bir programlama dilidir. Bu özelliği sayesinde kolayca kullanılabilir ve geliştirilebilir. Linux tabanlı olmasına rağmen, sanal sunucu teknolojisi sayesinde farklı işletim sistemlerinde de sorunsuz bir şekilde çalışabilir. Windows, Unix, Mac OS ve diğer işletim sistemleriyle uyumlu olarak kullanılabilir. Ayrıca, Apache ve IIS gibi popüler web sunucularıyla da uyumlu çalışır.
PHP dosyaları genellikle .php uzantısıyla gelir. Bu dosyalar içinde PHP kodlarının yanı sıra HTML, CSS ve JavaScript kodları da bulunabilir. Ayrıca, PHP’de XHTML ve XML desteği de bulunmaktadır. Bu sayede PHP dosyaları içerisine farklı teknolojileri entegre edebilir ve daha zengin içerikler oluşturabilirsiniz.
PHP dosyaları, HTML içine gömülebilme özelliğine sahiptir. Sunucu tarafından derlenen PHP kodları, kullanıcıya HTML çıktısı olarak sunulur. Bu nedenle, yeni başlayanlar için PHP öğrenmeden önce HTML temellerini öğrenmek oldukça faydalıdır. PHP sayesinde üretilen HTML çıktıları çok çeşitli olabilir, örneğin resim, PDF veya Flash animasyonları gibi farklı içerik türlerini içerebilir.
PHP ile kodlanan işlemler tarayıcılar tarafından yorumlanarak çeşitli sonuçlar oluşturur. PHP motoru, uygulama sırasında kodları ayıklar ve sunucu üzerinde bu kodları çalıştırarak kullanıcıya istenilen görsel çıktıyı sunar. Bu sayede dinamik web sayfaları oluşturabilir, kullanıcılara özelleştirilmiş içerik sunabilirsiniz.
Sonuç olarak, PHP’nin esnekliği, açık kaynak yapısı ve geniş kullanım alanları, web geliştirme süreçlerine büyük kolaylık sağlar. Dinamik web sayfaları oluşturmak, farklı içerikleri entegre etmek ve kullanıcılar için çeşitli çıktılar üretmek için PHP oldukça etkili bir araçtır.
Yeni başlayanlar için PHP’nin kullanım alanları, merak uyandıran önemli bir konudur. PHP kodlama uygulamaları sıklıkla dinamik web siteleriyle ilişkilendirilse de, aslında kullanım alanları oldukça geniştir. İşte PHP’nin çeşitli kullanım şekilleri:
PHP, kullanıcıların etkileşimde bulunabileceği, dinamik ve kullanıcı dostu web sayfaları ve siteleri oluşturmak için ideal bir dil olarak kullanılır. Formlar, düğmeler ve diğer kullanıcı arabirim elemanları üzerinden veri alışverişi sağlamak ve kullanıcıları çeşitli işlemler için yönlendirmek için sıkça kullanılır.
PHP, içerik yönetim sistemleri (CMS) oluşturmak ve yönetmek için sıklıkla kullanılır. Bu sistemler, kullanıcıların web sitelerinin içeriğini güncellemesine, yayınlamasına ve düzenlemesine olanak tanır. WordPress gibi popüler CMS’ler, PHP’nin etkili bir şekilde kullanıldığı örneklerdendir.
PHP, sunucu üzerinde dosya oluşturma, okuma, yazma veya silme gibi işlemleri kolayca gerçekleştirmek için kullanılır. Dosyaların yönetimi ve manipülasyonu için etkili bir araç sağlar.
PHP, her türlü web tabanlı veritabanı uygulaması için kullanılabilir. Özellikle MySQL gibi veritabanı yönetim sistemleriyle entegrasyonu kuvvetlidir. Veritabanına veri ekleme, silme veya düzenleme işlemleri PHP ile kolayca gerçekleştirilebilir.
PHP, e-posta uygulamaları geliştirmek ve web sitelerinden form verilerini toplamak için kullanılır. Kullanıcıların form doldurduğunda sağladığı verileri işlemek ve gerekli eylemleri gerçekleştirmek için kullanışlıdır.
PHP, çerez (cookie) gönderme veya alma işlemleri için kullanılabilir. Bu sayede kullanıcı oturumlarını yönetmek ve kişiselleştirilmiş deneyimler sunmak mümkün olur. Aynı zamanda PHP, e-ticaret sitelerinin hazırlanması ve yönetilmesi için de etkili bir araçtır.
Sonuç olarak, PHP’nin geniş kullanım alanları sayesinde web geliştirme süreçleri çok yönlü bir şekilde desteklenir. Kullanıcı etkileşimi, içerik yönetimi, veritabanı işlemleri ve daha pek çok alanda PHP’nin esnekliği ve gücü ön plana çıkar.
PHP ile web sayfaları oluşturmak ve çalıştırmak için PHP programı, web sunucu sistemi ve MySQL veritabanı gereklidir. PHP’yi çalıştırmak için iki temel yöntem bulunmaktadır. İşte PHP kurulumunun temel adımları:
PHP ve MySQL desteği olan hosting hizmeti satın alarak web sayfalarınızı yayınlayabilirsiniz. Bu seçenekte PHP dosyalarınızı FTP programı ile sağlanan alana yüklemek yeterlidir.
Bilgisayarınıza PHP ve MySQL desteği olan bir web sunucu kurmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
Bilgisayarınıza WampServer programını indirin. İndirilen kurulum dosyasını çalıştırarak kurulum sürecini başlatın.
Kurulum dizinini seçmek için bir yolu değiştirmenize gerek yoktur. Kurulum genellikle varsayılan olarak C sürücüsünde (wamp64) gerçekleşir.
Varsayılan tarayıcı genellikle Internet Explorer’dır, ancak tercihinize göre farklı bir tarayıcı seçebilirsiniz. Ayrıca bir editör seçmeniz gerekecektir. Önerilen editörlerden biri Notepad++ olabilir, çünkü yazdığınız kodları daha rahat görmenizi sağlar.
Son işlem onayından sonra WampServer kurulumu tamamlanacaktır. Artık tüm PHP dosyalarınızı bu ortamda çalıştırabilirsiniz.
Unutmayın ki bu adımlar, PHP’nin bilgisayarınıza kurulumu için genel bir rehberdir. Farklı işletim sistemleri veya kurulum araçları kullanıyorsanız, özelleştirilmiş adımları takip etmeniz gerekebilir.
Yukarıda anlattığımız kurulum yöntemi, yeni başlayanlar için PHP’nin pratik bir şekilde kurulmasının en iyi yollarından biridir. Ancak PHP’yi kullanabilmeniz için WampServer’ın aktif olması gereklidir. İşte WampServer’ı nasıl kullanacağınıza dair bazı adımlar:
Kurulum sırasında belirttiğiniz dizinde (genellikle C sürücüsünde) wamp64 klasörünü bulacaksınız. Bu klasör içerisinde “www” adlı bir dosya klasörü bulunur. Bilgisayarınızdaki localhost ana dizini aslında bu “www” klasöründen oluşur. Tarayıcınızın adres çubuğuna http://localhost yazdığınızda, bu klasörde bulunan dosyalara erişebilirsiniz.
Dosyalarınızı çalıştırmak ve web sayfalarını görüntülemek için WampServer’ın açık olması gerekir. Başlat menüsünden “Programlar” kısmını ve “WampServer”ı seçerek programı başlatabilirsiniz.
WampServer’ı başlattığınızda, bilgisayarınızın sağ alt köşesinde bir durum ikonu göreceksiniz. İlk başta bu ikon sarı renkte olabilir. Bu, WampServer’ın başlatıldığını, ancak tüm hizmetlerin henüz tam olarak çalışmadığını gösterir.
WampServer’ın tam olarak çalıştığını anlamak için durum ikonunun yeşil yanması gerekir. Bu yeşil lamba, WampServer’ın tamamen çalıştığı ve web sayfalarınızın görüntülenmeye hazır olduğu anlamına gelir.
Sonuç olarak, WampServer kullanarak PHP dosyalarınızı yerel bir sunucuda çalıştırabilir ve tarayıcınız üzerinden sonuçları görüntüleyebilirsiniz. Durum ikonunun yeşil yanması, WampServer’ın başarılı bir şekilde çalıştığını gösterir ve web geliştirme işlemlerinize başlayabileceğiniz anlamına gelir.
Yeni başlayanlar için PHP kodlama, başlangıçta karmaşık gelebilir. Özellikle betik dillerine aşina olmayanlar için, PHP ile kod yazma konusunda bazı zorluklar yaşanabilir. Ancak, PHP’nin kendine özgü bir mantığı vardır ve kod örneklerini inceledikçe öğrenme süreci kolaylaşabilir. İşte PHP kodlama için temel genel kurallar:
PHP kodları, belgenin hangi bölümünde yer alıyorsa alsın, <?php
ile başlar ve ?>
ile biter. Bu kural, tüm PHP kod örnekleri için geçerlidir.
PHP komutları her zaman noktalı virgül (;) ile sonlandırılmalıdır. Bu, her komutun bitişini belirtmek için önemlidir.
Yorum satırları, kodun anlamını ve amaçlarını açıklamak için kullanılır. Tek satırlık yorumlar //
veya #
işaretleri ile yapılırken, çok satırlı yorumlar /*
ile başlayıp */
ile sonlandırılır. Yorum satırları, sunucu tarafından görmezden gelinir.
PHP’de komutlar, sınıflar ve fonksiyonlar için büyük/küçük harf duyarlılığı yoktur. Ancak değişken isimlerinde büyük ve küçük harf farkı önemlidir. Örneğin $degisken
ile $Degisken
farklı değişkenlerdir.
Ekranda çıktı göstermek için en yaygın yöntem echo
ifadesidir. Ayrıca print
ifadesi de kullanılabilir. Bu ifadeler, metin veya değişkenleri tarayıcıya görüntülemek için kullanılır.
Bu genel kurallar ve temel ipuçları, PHP kodlama sürecinde size yardımcı olabilir. Yavaş yavaş kod örnekleri inceleyerek ve deneyerek, PHP’nin yapısını daha iyi anlayabilir ve kod yazma becerinizi geliştirebilirsiniz.
PHP programlama dilinde değişken kullanımı, yeni başlayanlar için önemli bir konudur. Değişkenler, başka bir değeri temsil eden değerlerdir ve doğru kullanımı programın düzgün çalışması için hayati öneme sahiptir. İşte PHP değişken kullanımıyla ilgili dikkat etmeniz gereken kurallar:
$
(Dolar) işaretiyle başlar ve değer atamasıyla oluşturulurlar.$araba
ile $ARABA
farklı değişkenleri ifade eder.var_dump()
fonksiyonu kullanılır.null
değerini alır.strlen()
fonksiyonu, kelime sayısını öğrenmek için str_word_count()
fonksiyonu kullanılır.$GLOBALS
dizini ile erişilebilir.static
anahtar kelimesi kullanılabilir.Değişken kullanım kurallarını doğru bir şekilde anlamak ve uygulamak, PHP programlama sürecinin temel bir parçasıdır. Bu kurallara uyarak değişkenleri etkili bir şekilde kullanabilir ve kodlarınızı daha düzenli ve anlaşılır hale getirebilirsiniz.
Bu bölümde, yeni başlayanlar için sıfırdan PHP öğrenmeye yardımcı olacak 5 temel örnek kodu paylaşacağız.
Örnek 1: Ekrana “Merhaba Dünya” Çıktısı
Örnek 2: Değişken İçeriğini Ekranda Gösterme
<?php
$mesaj = “daha.net: Türkiye’nin lider hosting firması”;
echo $mesaj;
?>
Örnek 3: İki Değişkenli Toplama İşlemi
<?php
$sayi1 = 7;
$sayi2 = 10;
$toplam = $sayi1 + $sayi2;
echo “$sayi1 + $sayi2 = $toplam”;
?>
Örnek 4: İki Sayının Ortalamasını Alma
<?php
$sayi1 = 30;
$sayi2 = 20;
$ortalama = ($sayi1 + $sayi2) / 2;
echo “Ortalama: $ortalama”;
?>
Örnek 5: Sayıları 1’den 5’e Alt Alta Yazdırma
<?php
for ($i = 1; $i <= 5; $i++) {
echo “$i<br>”;
}
?>
Bu örnekler, temel PHP kodlama kavramlarını anlamak için mükemmel bir başlangıç noktasıdır. Her örneği dikkatlice inceleyerek ve üzerinde deneyerek, PHP programlamayı daha iyi anlayabilir ve kendi projelerinizde kullanabilirsiniz.
PHP’de öntanımlı değişkenler, betik boyunca tüm etki alanları için kullanılabilen değişkenlerdir. Bu değişkenlere global kelimesi veya $ işareti kullanmadan erişmek mümkündür. Yeni başlayanlar için PHP öğrenme sürecinde bu değişkenleri anlamak biraz zor olabilir. Ancak, web sunucu yönetimi için en önemli olanlarını bilmek faydalıdır. İşte bazı öntanımlı değişkenler ve kullanımları:
$_SERVER['DOCUMENT_ROOT']
: Sunucunun ayar dosyasında tanımlanan kök dizinini döndürür.$_SERVER['HTTP_HOST']
: İsteğin sunucu başlık bilgisini döndürür.$_SERVER['HTTP_REFERER']
: Sayfanın URL’sini döndürür.$_SERVER['REMOTE_ADDR']
: İstemcinin IP adresini döndürür.$_SERVER['REMOTE_PORT']
: Sunucuyla bağlantılı IP portunu döndürür.$_SERVER['REQUEST_METHOD']
: Sayfaya erişim için kullanılan istek yöntemini döndürür.$_SERVER['SCRIPT_FILENAME']
: Betiğin bulunduğu yol bilgisini döndürür.$_SERVER['SERVER_ADDR']
: Sunucunun IP adresini döndürür.$_SERVER['SERVER_ADMIN']
: Sunucu ayar dosyasındaki admin bilgilerini döndürür.$_SERVER['SERVER_NAME']
: Sunucu bilgisayarın adını döndürür.$_SERVER['SERVER_PORT']
: Sunucunun iletişim için kullandığı port numarasını döndürür.$_SERVER['SERVER_PROTOCOL']
: Sayfa isteğini ifade eden protokolün adı ve sürümünü döndürür.$_SERVER['SERVER_SOFTWARE']
: Sunucu yazılımının tanımlama metnini döndürür.Bu öntanımlı değişkenler, sunucu ve istemci arasındaki bilgileri elde etmek ve yönetmek için kullanılır. Yeni başlayanlar için bu değişkenleri anlamak ve doğru şekilde kullanabilmek, web geliştirme sürecinde büyük bir avantaj sağlar.
PHP öğrenme süreci, uzun bir çaba ve sabır gerektiren bir süreçtir. Başarılı olmak ve etkili bir şekilde öğrenmek için aşağıdaki konulara dikkat etmek önemlidir:
İlginizi Çekebilir
Günümüzde işletmeler ve bireyler için doğru sunucu türünü seçmek, verimlilik ve güvenilirlik açısından büyük önem taşımaktadır. Windows Sunucu...
Devamını OkuWeb dünyasında her geçen gün daha fazla kişi ve işletme çevrimiçi varlıklarını daha güçlü hale getirmek istiyor. Bu...
Devamını OkuLinux sunucuları, sağlam güvenlik, esneklik ve maliyet etkinliği sağladığı için işletmeler ve bireyler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Ancak,...
Devamını OkuWordPress web sitenizin performansını artırmak mı istiyorsunuz? İşte size mükemmel bir çözüm: Linux sunucu altyapısıyla WordPress deneyiminizi en...
Devamını OkuGünümüzde dijital dünyada fark yaratmak isteyen her işletme için güçlü bir web varlığı olmazsa olmaz. Bu bağlamda, Windows...
Devamını OkuGünümüzde siber güvenlik, dijital yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Özellikle fidye yazılımlar, bireylerin ve şirketlerin verilerini rehin...
Devamını Oku