Linux işletim sistemi, açık kaynak kodlu bir işletim sistemidir ve özellikle web sunucuları için oldukça popülerdir. PHP ise, sunucu tarafında çalışan bir programlama dilidir ve web sitelerinin dinamik olarak oluşturulmasında kullanılır. Bu makalede, Linux üzerinde PHP programlama hakkında detaylı ve kapsamlı bir rehber sunacağız.
PHP, Hypertext Preprocessor olarak da bilinir ve web sunucuları tarafında çalışan bir programlama dilidir. Dinamik web sitelerinin oluşturulması ve yönetilmesi için kullanılır. PHP, açık kaynaklı ve ücretsiz bir programlama dilidir ve Linux işletim sistemi ile birlikte kullanıldığında oldukça etkili bir çözüm sunar.
Linux işletim sistemi üzerinde PHP kurulumu oldukça kolaydır. Genellikle Linux paket yöneticileri, PHP kurulumunu kolaylaştırmak için PHP paketlerini sunar. Bu paketleri yüklemek için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:
sudo apt-get update
sudo apt-get install php
Bu komutlar, Ubuntu veya Debian tabanlı bir Linux dağıtımı kullanıyorsanız PHP’nin en son sürümünü yükleyecektir. PHP’nin farklı sürümlerini veya farklı Linux dağıtımlarını kullanıyorsanız, bu komutları değiştirmeniz gerekebilir.
PHP kodları, “.php” uzantılı dosyalar içinde yazılır. Bu dosyaları herhangi bir metin editörü ile oluşturabilirsiniz. Örneğin, “index.php” adında bir dosya oluşturmak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:
cd /var/www/html
sudo nano index.php
Bu komutlar, “/var/www/html” dizinine giderek “index.php” dosyasını açacaktır. “nano” komutu, bir metin editörüdür ve PHP kodlarınızı burada yazabilirsiniz.
PHP, C ve Perl dillerine benzer bir sözdizimine sahiptir. Herhangi bir PHP kodu, “<?php” etiketiyle başlar ve “?>” etiketiyle sona erer. Örneğin, “Merhaba Dünya” yazdırmak için aşağıdaki kodu kullanabilirsiniz:
echo "Merhaba Dünya";
“echo” ifadesi, ekrana yazı yazdırmak için kullanılır.
PHP’de değişkenler, dolar işareti ($) ile başlar ve isimleri büyük/küçük harf duyarlıdır. Örneğin, “ad” değişkenine “Ahmet” değerini atamak için aşağıdaki kodu kullanabilirsiniz:
php
$ad = "Ahmet";
echo "Merhaba " . $ad;
Burada, “.” işareti, iki metni birleştirmek için kullanılır. Bu kod, “Merhaba Ahmet” yazdıracaktır.
PHP, koşullu ifadelerin kullanımına izin verir. Bu ifadeler, belirli koşulların sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmek için kullanılır. Örneğin, “ad” değişkeninin “Ahmet” olup olmadığını kontrol etmek için aşağıdaki kodu kullanabilirsiniz:
$ad = "Ahmet";
if ($ad == "Ahmet") {
echo "Hoş geldin, Ahmet!";
} else {
echo "Hoş geldin, misafir!";
}
Burada, “if” ifadesi, belirtilen koşulu kontrol eder ve koşul doğruysa “Hoş geldin, Ahmet!” yazdırır. Aksi takdirde, “else” bloğu çalışacak ve “Hoş geldin, misafir!” yazdıracaktır.
PHP, döngülerin kullanımına izin verir. Bu döngüler, belirli bir işlemi tekrar etmek için kullanılır. Örneğin, 1’den 10’a kadar olan sayıları yazdırmak için aşağıdaki kodu kullanabilirsiniz:
for ($i = 1; $i <= 10; $i++) {
echo $i . "<br>";
}
Bu kod, 1’den 10’a kadar olan sayıları ekrana yazdıracaktır.
PHP, fonksiyonların kullanımına izin verir. Bu fonksiyonlar, belirli bir işlemi yapmak için kullanılır ve kolayca çağrılabilirler. Örneğin, “Topla” adlı bir fonksiyon oluşturmak için aşağıdaki kodu kullanabilirsiniz:
function Topla($sayi1, $sayi2) {
$sonuc = $sayi1 + $sayi2;
return $sonuc;
}
echo Topla(5, 10);
Bu kod, “Topla” adlı bir fonksiyon oluşturur ve 5 ve 10 sayılarını toplar. “return” ifadesi, fonksiyonun sonucunu döndürür. Bu kod, sonucu ekrana yazdıracaktır.
PHP, veritabanı işlemleri için çeşitli fonksiyonlar sunar. Bu fonksiyonlar, veritabanı bağlantısı oluşturmak, veri eklemek, güncellemek veya silmek için kullanılabilir. Örneğin, MySQL veritabanına bağlanmak için aşağıdaki kodu kullanabilirsiniz:
$baglanti = mysqli_connect("localhost", "kullanici_adi", "sifre", "veritabani_adi");
if (!$baglanti) {
die("Bağlantı hatası: " . mysqli_connect_error());
}
$sql = "SELECT * FROM kullanicilar";
$sonuc = mysqli_query($baglanti, $sql);
if (mysqli_num_rows($sonuc) > 0) {
while($satir = mysqli_fetch_assoc($sonuc)) {
echo "Kullanıcı adı: " . $satir["kullanici_adi"] . " - Email: " . $satir["email"] . "<br>";
}
} else {
echo "Hiç kayıt bulunamadı.";
}
mysqli_close($baglanti);
Bu kod, “localhost” sunucusuna “kullanici_adi” ve “sifre” ile bağlanır ve “veritabani_adi” veritabanını seçer. Bağlantı hatası olması durumunda, “die” fonksiyonu tarafından bir hata mesajı gösterilir. Ardından, “kullanicilar” tablosundaki tüm kayıtları seçer ve “mysqli_query” fonksiyonu tarafından geri döndürülen sonucu “mysqli_num_rows” fonksiyonu ile kontrol eder. Eğer sonuçta hiç kayıt yoksa “Hiç kayıt bulunamadı.” yazdırır, aksi takdirde “while” döngüsü ile kayıtların listesini yazdırır. Son olarak, “mysqli_close” fonksiyonuyla veritabanı bağlantısını kapatır.
Son olarak, PHP ile bir web uygulaması örneği gösterelim. Bu örnekte, basit bir kayıt formu oluşturulacak ve kayıt edilen veriler veritabanına kaydedilecek. Kaydedilen veriler de bir tabloda listelenecek.
<!DOCTYPE html>
<html>
<head>
<title>PHP Örnek Web Uygulaması</title>
</head>
<body>
$baglanti = mysqli_connect("localhost", "kullanici_adi", "sifre", "veritabani_adi");
if (!$baglanti) {
die("Bağlantı hatası: " . mysqli_connect_error());
}
if ($_SERVER["REQUEST_METHOD"] == "POST") {
$kullanici_adi = $_POST["kullanici_adi"];
$email = $_POST["email"];
$sql = "INSERT INTO kullanicilar (kullanici_adi, email) VALUES ('$kullanici_adi', '$email')";
if (mysqli_query($baglanti, $sql)) {
echo "Kayıt başarılı.";
} else {
echo "Kayıt hatası: " . mysqli_error($baglanti);
}
}
$sql = "SELECT * FROM kullanicilar";
$sonuc = mysqli_query($baglanti, $sql);
if (mysqli_num_rows($sonuc) > 0) {
echo "<table>";
echo "<tr><th>Kullanıcı Adı</th><th>Email</th></tr>";
while($satir = mysqli_fetch_assoc($sonuc)) {
echo "<tr><td>" . $satir["kullanici_adi"] . "</td><td>" . $satir["email"] . "</td></tr>";
}
echo "</table>";
} else {
echo "Hiç kayıt bulunamadı.";
}
mysqli_close($baglanti);
<h2>Kayıt Formu</h2>
<form method="POST" action="<?php echo $_SERVER["PHP_SELF"];?>">
Kullanıcı Adı: <input type="text" name="kullanici_adi"><br>
Email: <input type="text" name="email"><br>
<input type="submit" value="Kaydet">
</form>
</body>
</html>
Bu örnek web uygulaması, bir kayıt formu ve verilerin listelendiği bir tablo içerir. İlk olarak, veritabanı bağlantısı oluşturulur ve formdan veri gönderildiğinde kaydetme işlemi gerçekleştirilir. Kayıt işlemi başarılıysa “Kayıt başarılı.” yazısı görüntülenir, aksi takdirde “Kayıt hatası: ” ve hatanın detayı görüntülenir. Daha sonra, “kullanicilar” tablosundan tüm kayıtlar seçilir ve tablo halinde listelenir. Eğer tabloda hiç kayıt yoksa “Hiç kayıt bulunamadı.” mesajı görüntülenir.
Kayıt formu, “POST” metodu kullanarak kendisine veri gönderir. Form verileri, “kullanici_adi” ve “email” isimli input elemanlarından alınır. “Kaydet” butonuna tıklandığında form verileri “action” özelliği ile aynı sayfaya yani “PHP_SELF” değişkenine gönderilir. Bu sayede, kaydetme işlemi aynı sayfada gerçekleştirilir.
Veritabanı bağlantısı, mysqli_connect fonksiyonu kullanılarak oluşturulur. Bu fonksiyona sırasıyla, veritabanı sunucusunun adresi (localhost), veritabanı kullanıcısının adı (kullanici_adi), veritabanı kullanıcısının şifresi (sifre) ve bağlanılacak veritabanının adı (veritabani_adi) parametreleri verilir.
Bağlantı hatası oluşursa, mysqli_connect_error() fonksiyonu kullanılarak hatanın detayı alınır ve die() fonksiyonu ile program sonlandırılır. Bu şekilde, veritabanı bağlantısının hatalı olduğu durumda programın çalışması durdurulur ve hata mesajı kullanıcıya gösterilir.
Kayıt formu, HTML form elemanları kullanılarak oluşturulur. Form elemanları, “input” etiketi kullanılarak oluşturulur. Formun “method” özelliği “POST” olarak ayarlanır ve form verileri “name” özelliği ile tanımlanır.
Form verileri, PHP’nin “$_POST” değişkeni kullanılarak alınır. Alınan veriler, “kullanici_adi” ve “email” değişkenlerine atanır. Bu değişkenler, SQL sorgusunda kullanılacak olan alanlardır.
Kayıt işlemi, SQL sorgusu kullanılarak gerçekleştirilir. SQL sorgusu, “INSERT INTO” ifadesi ile başlar ve veritabanına yeni bir kayıt eklemek için kullanılır. Bu sorguda, “kullanici_adi” ve “email” alanlarına form verileri atanır.
SQL sorgusu, mysqli_query() fonksiyonu kullanılarak çalıştırılır ve sonucu kontrol edilir. Eğer kayıt işlemi başarılıysa “Kayıt başarılı.” yazısı görüntülenir, aksi takdirde “Kayıt hatası: ” ve hatanın detayı görüntülenir.
Kaydedilen veriler, “SELECT” sorgusu kullanılarak tekrar veritabanından seçilir. Seçilen veriler, “mysqli_query()” fonksiyonu ile çalıştırılır ve sonucu “mysqli_fetch_assoc()” fonksiyonu kullanılarak dizi şeklinde alınır. Dizi içerisindeki veriler, tablo halinde HTML kodu kullanılarak görüntülenir.
Son olarak, veritabanı bağlantısı “mysqli_close()” fonksiyonu ile kapatılır. Bu, programın gereksiz yere bellek kullanımını önlemek için önemlidir.
İlginizi Çekebilir
Sanal gerçeklik nedir, nasıl çalışır ve kullanılan donanımlar nelerdir? Endüstriyel uygulamalar ve gelecekteki beklentilere dair her şeyi keşfedin.Sanal...
Devamını Oku
WordPress Hosting nedir, en iyi hizmetler, seçim kriterleri, maliyet ve performans testleri hakkında detaylı bir kılavuz. Sıkça sorulan...
Devamını Oku
Windows sunucu nedir ve nasıl kurulur? Kullanım alanları, yönetim ve güvenlik önerileri ile performans optimizasyonu hakkında kapsamlı bilgiler.Dijital...
Devamını Oku
Google arama sonuçlarında üst sıralara çıkmak için anahtar kelime, kaliteli içerik, algoritma anlayışı, güncel yayınlar ve backlink taktikleri...
Devamını Oku
Bu blog yazısı, HTTPS'nin önemi, HTTPS sertifikası alma ve HTTP'den HTTPS'ye geçiş süreciyle ilgili temel bilgileri ve ipuçlarını...
Devamını Oku
Web sitenizi hızlandırmanın yollarını keşfedin: görsel optimizasyon, CSS/JS minifikasyonu, cache, CDN hizmetleri ve HTTP/2 protokolü kullanımı.Web sitenizin performansı,...
Devamını Oku