Cumhurbaşkanlığı tarafından 29 Temmuz 2023 tarihinde yayınlanan “Açık Kaynak Kodlu Yazılım Kullanımı” genelgesi, bilişim harcamalarından tasarruf edilmesi, üretici bağımlılığının azalması ve siber güvenliğin güçlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu genelgeyle, tüm kamu kurumlarının açık kaynak kodlu yazılımlara geçişi için bir yol haritası belirlenmiştir.
Açık Kaynak Kodlu Yazılımın Tanımı
Açık Kaynak Kodlu Yazılım (Open Source Software), kaynak kodunun herkes tarafından görüntülenebilen, paylaşılabilen ve değiştirilebilen yazılımlara verilen isimdir. Bu yazılımlar genellikle ücretsiz olarak dağıtılır ve kullanıcılar tarafından özgürce kullanılabilir.
Temel İlkeler
- Özgür Kullanım: Herkesin yazılımı indirme, kopyalama, dağıtma ve düzenleme hakkı vardır.
- İş Birliği: Topluluklar, yazılımların geliştirilmesine birlikte katkı sağlar.
- Erişilebilirlik: Yazılımın kaynak kodu herkes tarafından açık bir şekilde paylaşılır.
- Lisanslama: Açık kaynak kodlu yazılımlar genelde özel lisanslar ile dağıtılır.
- Özelleştirilebilirlik: Yazılımlar, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre kolayca düzenlenebilir.
- Kapsayıcı Yönetim: Yazılımın geliştirilmesinde toplulukların fikirleri dikkate alınır.
En Çok Kullanılan Lisanslar
- GNU General Public License (GPL)
- Apache License
- Microsoft Public License (MS-PL)
- Berkeley Software Distribution (BSD)
- Common Development and Distribution License (CDDL)
- Eclipse Public License (EPL)
- MIT License
En Popüler Açık Kaynaklı Yazılımlar
- İşletim Sistemi: Linux
- CMS: WordPress
- Ofis Yazılımları: LibreOffice
- Görüntü Düzenleme: Gimp
- Veritabanı Yönetim Sistemi: MySQL
- Üç Boyutlu Modelleme ve Animasyon: Blender
- Dosya Barındırma: NextCloud
Kapalı Kaynak Kodlu Yazılım (Closed Source Software) Nedir?
Tanım ve Örnekler
Kapalı kaynak kodlu yazılımların kaynak kodları sadece yazılım üreticisi tarafından görüntülenebilir ve geliştirilebilir. Örnek olarak Microsoft Office ve Adobe Photoshop verilebilir.
Farklar
- Kaynak Kod Erişimi
- Lisanslama
- Geliştirme ve Özelleştirme
- Güvenlik ve Hata Düzeltme
- Test Süreci
Açık ve kapalı kaynak kodlu yazılımlar arasındaki farklar, kullanıcıların ihtiyaçlarına ve tercihlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Her iki türün de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
